Ο Σιωνισμός είναι πολιτικό κίνημα που ξεκίνησε τον 19ο αιώνα με σκοπό τη δημιουργία στην περιοχή της Παλαιστίνης ενός νέου εβραϊκού κράτους, που θα συγκέντρωνε όλους τους Εβραίους της διασποράς. Το όνομα του προέρχεται από τον λόφο της Σιών στην Ιερουσαλήμ. Στην Παλαιά Διαθήκη η λέξη Σιών χρησιμοποιείται συνεκδοχικά για την πόλη Ιερουσαλήμ.
Ο Σιωνισμός έχει τα χαρακτηριστικά των εθνικών κινημάτων του 19ου αιώνα. Ενώ βασίζεται εν μέρει στην ιουδαϊκή θρησκευτική παράδοση η οποία συνδέει τους Εβραίους με τη Γη του Ισραήλ, το σύγχρονο κίνημα υπήρξε κυρίως κοσμικό, το οποίο εμφανίστηκε κυρίως ως απάντηση στον αντισημιτισμό που μάστιζε την Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα. Στις 14 Μαΐου 1948, η Διακήρυξη της Ίδρυσης του Κράτους του Ισραήλ ανέφερε: «Το έτος 5657 ε.Κ. (1897), ύστερα από κάλεσμα του πνευματικού πατέρα του Εβραϊκού Κράτους, του Τέοντορ Χερτσλ, το Πρώτο Σιωνιστικό Συμβούλιο συνεδρίασε και διακήρυξε το δικαίωμα του εβραϊκού λαού στην εθνική αναγέννηση σε δική του χώρα».
Στο πλαίσιο της αναζωπύρωσης της εβραϊκής εθνικής συνείδησης εντάσσεται και η τεχνητή αναγέννηση της εβραϊκής γλώσσας, η οποία από 2.000 χρόνια δεν ομιλείτο παρά υπήρχε μόνο στα ιερά κείμενα. Η ανάγκη για εθνικό κράτος εντείνεται μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, καθώς οι Εβραίοι μετά την αποτρόπαιη εμπειρία των στρατοπέδων εξόντωσης και των διωγμών ζητούν τη δημιουργία ενός κράτους, στο οποίο δεν θα είναι μειονότητα, αλλά θα έχουν το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού.