Φέτος γιορτάζουμε τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Ραούλ Bάλενμπεργκ, του θαρραλέου Σουηδού διπλωμάτη που έσωσε τις ζωές δεκάδων χιλιάδων Εβραίων στην Ουγγαρία κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Ραούλ Bάλενμπεργκ γεννήθηκε το 1912 σε επιφανή σουηδική οικογένεια τραπεζιτών και διπλωματών. Αφού εργάστηκε ως διευθυντής μιας διεθνούς εμπορικής επιχείρησης στην κεντρική Ευρώπη, ο νεαρός επιχειρηματίας διορίστηκε επιτετραμμένος για ανθρωπιστικά ζητήματα στη σουηδική διπλωματική αποστολή στη Βουδαπέστη το 1944, έχοντας αποστολή τη διάσωση της εβραϊκής κοινότητας της Ουγγαρίας.
Ο Bάλενμπεργκ επέλεξε να μη μείνει αδιάφορος και άπραγος όταν ήρθε αντιμέτωπος με τα αποτρόπαια σχέδια του Χίτλερ για την εξόντωση όλου του εβραϊκού πληθυσμού της Ευρώπης. Οταν έφτασε στη Βουδαπέστη, ασχολήθηκε πυρετωδώς με την έκδοση χιλιάδων σουηδικών διαβατηρίων για τη διάσωση όσο περισσοτέρων Ούγγρων Εβραίων μπορούσε, ώστε να μην εκτοπιστούν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Συνέβαλε επίσης στην ανάπτυξη ενός δικτύου σουηδικών «ασφαλών κατοικιών», όπου στεγάστηκαν περίπου 15.000 Εβραίοι. Μετά από αυτήν την παρέμβαση, ο διοικητής των ναζί αναγκάστηκε να ακυρώσει την εντολή για την εξολόθρευση του πληθυσμού του μεγαλύτερου εβραϊκού γκέτο της Βουδαπέστης.
Ο Ραούλ Βάλενμπεργκ αρνήθηκε να υποκύψει στις εκκλήσεις του Σουηδού συναδέλφου του Περ Ούνγκερ, ο οποίος τον παρότρυνε να κρυφτεί, λέγοντας: «Δεν έχω άλλη επιλογή. (…) Αποδέχθηκα αυτή την αποστολή και δεν θα μπορούσα να επιστρέψω στη Στοκχόλμη γνωρίζοντας πως δεν έκανα τα πάντα για να σώσω όσο περισσότερους Εβραίους μπορούσα». Στις αρχές του 1945 έφυγε από τη Βουδαπέστη για μια πόλη στα ανατολικά της Ουγγαρίας, αλλά δεν έφτασε ποτέ. Τον απήγαγαν και εξαφανίστηκε στη Σοβιετική Ενωση. Η τύχη του αγνοείται μέχρι σήμερα.
Οι λαοί της Ουγγαρίας, της Σουηδίας και του Ισραήλ τιμούν τη μνήμη του Σουηδού διπλωμάτη–μάρτυρα. Στο Ισραήλ, ο Βάλενμπεργκ έχει αναγνωριστεί από το Γιαντ Βασέμ, το παγκόσμιο κέντρο καταγραφής, έρευνας, εκπαίδευσης και μνήμης του Ολοκαυτώματος, ως ένας εκ των «Δικαίων των Εθνών», ως μια εξαίρετη προσωπικότητα που έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή της για να σώσει Εβραίους. Το 1986 απονεμήθηκε στον Ραούλ Βάλενμπεργκ η ισραηλινή υπηκοότητα τιμής ένεκεν και το 2003 ανακηρύχθηκε επίτιμος πολίτης της Βουδαπέστης.