Asya, Avrupa ve Afrika'nın birbirlerine en çok yaklaştıkları yerleri kapsayan ve birbirine komşu ülkelerin oluşturduğu bölge.
Akdeniz'den
Pakistan'a kadar uzanır ve
Arap Yarımadası'nı kapsar. Orta doğu kavramı
Avrupa merkeziyetçi yaklaşıma dayanır ve
Britanyalıların 19. yüzyıla kullanmaya başladıkları bir kavramdır. Bu tanımlamada İngiltere ve Avrupa ülkeleri merkez kabul edilmiş; doğu,
Uzak Doğu,
Yakın Doğu, Orta Doğu gibi kavramlar buna göre tayin edilmiştir.
Bu tanıma göre
Orta Doğu ülkeleri Suriye,
Irak,
Katar,
Kıbrıs,
Ürdün,
İsrail,
Lübnan,
İran,
Filistin,
Suudi Arabistan,
Birleşik Arap Emirlikleri,
Umman,
Kuveyt,
Bahreyn,
Yemen,
Mısır,
Afganistan,
Pakistan,
Tunus,
Cezayir,
Libya,
Sudan,
Fas'tır.
Ortadoğu kavramının öncülü Fransızların,
Osmanlı Devleti‟nin toprakları için kullandığı “Yakın Doğu” tabiridir. 20. yüzyılın başlarına kadar sık sık kullanılmıştır.
İngiltere‟nin 19. yüzyıldan itibaren
Hindistan ve
Çin‟in zenginliklerine yayılması da “
Uzak Doğu” kavramının kullanılmasına neden olmuştur. Bu iki kavram batılı devletler için yeni bir bölgesel tanımlama ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu doğrultuda İngilizler, Yakın Doğu terimine karşılık, Osmanlı Devleti toprakları içerisinde kalan ve Uzak Doğu‟ya geçişte önemli bir atlama taşı olan bölge için “Ortadoğu” terimini kullanmaya başlamıştır.
Ortadoğu, Doğu ile Batıyı,
Akdeniz ile
Hint Okyanusu‟nu, Rusya ile sıcak denizleri birbirine bağlayan, aynı zamanda Doğu ile Batı arasındaki bütün ticarî ve kültürel bağlantıların yapıldığı bir bölgedir. Yeryüzünün en önemli kara ve suyollarını kumanda etmesinin kendisine kazandırdığı eşsiz jeopolitik değer, Ortadoğu‟yu tarihin ilk dönemlerinden bu yana dünya egemenliği peşinde koşan güçlerin birincil hedefi haline getirmiştir.“Kara altın” olarak tanımlanan petrolün 20. yüzyılın ilk yarısından itibaren değer kazanmasıyla Ortadoğu‟nun, dolayısıyla buradan geçen kara ve deniz yollarının stratejik önemi dünyanın hiçbir yeriyle kıyaslanamayacak derecede artmıştır.