Οντ. Εράν, στον ΤτΚ: Αθήνα και Τελ Αβίβ, έχουν κοινά συμφέροντα, που πρέπει να αναπτυχθούν Είναι ο άνθρωπος που γνωρίζει από πρώτο χέρι την εξωτερική πολιτική του Ισραήλ. Ο Οντεν Εράν έχει υπηρετήσει στο Ινστιτούτο Μελετών για την Εθνική Ασφάλεια στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και ως πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ιορδανία και την Ε.Ε.
Ο ίδιος έχει συμμετάσχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες ανάμεσα στους Παλαιστινίους και το Ισραήλ. Εχει μακρά ιστορία στην εξωτερική πολιτική της χώρας, γι’ αυτό και είναι σύμβουλος Εξωτερικής Πολιτικής στην αρμόδια επιτροπή της Κnesset. Στη συνάντησή μας στην Αθήνα, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για τις σχέσεις της Ελλάδας με το Ισραήλ, αλλά και για το τι συμβαίνει στην Τουρκία. Ο ίδιος υποστηρίζει πως οι σχέσεις Τελ Αβίβ - Αγκυρας μπορούν να βελτιωθούν, δεν μπορούν όμως να φτάσουν τα παλαιότερα επίπεδα.
Στην ερώτησή μας για το πώς μπορεί να συνδέεται η προσέγγιση Ελλάδας – Ισραήλ με την επιδείνωση των σχέσεων της Αγκυρας με το Τελ Αβίβ, ο ίδιος απαντά: «Τα κράτη όπως το Ισραήλ και η Ελλάδα ακολουθούν τα ενδιαφέροντά τους. Πιστεύω πως οι δύο χώρες βρήκαν πως έχουν κοινά συμφέροντα, πιθανόν λόγω των αλλαγών και των εξελίξεων στην περιοχή και πρέπει να εξετάσουμε τον τρόπο της ανάπτυξης οικονομικών σχέσεων. Μπορούμε να βοηθήσουμε για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης σε τομείς όπως ο τουρισμός, φέρνοντας Ισραηλινούς τουρίστες που επισκέπτονταν τα κράτη της περιοχής, κυρίως την Τουρκία».
Ο Εράν υποστηρίζει ακόμη πως «μπορεί να υπάρξει στενή συνεργασία και στον τομέα της ασφάλειας με την Ελλάδα.
Δεν είναι μυστικό πως χειριστές σε ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη εκπαιδεύτηκαν στην Ελλάδα».
Ο Ισραηλινός αξιωματούχος δείχνει το σκεπτικισμό του για την αλλαγή του ρόλου του στρατού στην Τουρκία στην χάραξη της πολιτικής και την υποβάθμισή του από την κυβέρνηση Ερντογάν.
«Το θέμα με το πλοίο “Μαβί Μαρμαρά” ήταν η κορυφή του παγόβουνου. Ηταν πολλά τα θέματα. Ας πούμε μία από τις γέφυρες που είχαν χτιστεί ανάμεσα στο Ισραήλ και την Τουρκία ήταν η ασφάλεια. Αν δούμε την αλλαγή του ρόλου του στρατού στην πολιτική, θα δούμε και τι έχει αλλάξει στον τομέα της ασφάλειας. Ακόμα και αν λύσουμε το θέμα του “Μαβί Μαρμαρά”, δεν νομίζω ότι θα φτάσουμε στα επίπεδα που βρισκόμασταν στο παρελθόν, λόγω της αλλαγής του ρόλου του στρατού. Πρέπει να βρούμε νέες γέφυρες, δεν λέω ότι είναι αδύνατον, αλλά δύσκολο. Υπάρχουν θέματα που ενδιαφέρουν εμάς και την Τουρκία, ας πούμε η Συρία.
Ισως η Συρία να είναι μια γέφυρα. Οταν αλλάξει το καθεστώς, ίσως να παίξει ρόλο η Τουρκία λόγω της γεωγραφικής σχέσης και της υποστήριξής της στην αντιπολίτευση.
Στο παρελθόν ήταν η Τουρκία που μεσολαβούσε στις επαφές μας με το καθεστώς Ασαντ, αν βελτιωθούν οι σχέσεις μας ίσως επιστρέψουμε στο παρελθόν».
Ο Εράν πιστεύει επίσης πως η Τουρκία έχει αντιληφθεί την επικινδυνότητα του καθεστώτος του Ιράν.
Προκλητική η στάση της Τουρκίας για την ΑΟΖ
Στο θέμα της έντασης ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου ο ίδιος τονίζει πως «το φυσικό αέριο είναι μια ευκαιρία για όλες τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Θα είναι ένας μοχλός για συνεργασία. Θα φέρει την ανάπτυξη». Ο Ισραηλινός αξιωματούχος δεν χάνει την ευκαιρία να ρίξει ευθύνες στην Τουρκία για την προκλητική της στάση στην Ανατολική Μεσόγειο. «Κάποιες χώρες όμως δεν αναγνωρίζουν τους διεθνείς κανόνες όπως την ΑΟΖ, όπως το κάνουν άλλες χώρες. Αυτό είναι που πρέπει να το λύσουμε. Δεν έχει σχέση με μας, καθώς οι ΑΟΖ μας δεν τέμνονται. Αλλά πρέπει να λυθεί. Μέσω φυσικού αερίου μπορούμε να έχουμε πιο στενή συνεργασία στην περιοχή.
Το φυσικό αέριο μπορεί να φέρει λύσεις στα προβλήματα. Ναι η ανάπτυξη μπορεί να ξεπεράσει τα προβλήματα».
Ο Εράν δεν βλέπει άμεση λύση του παλαιστινιακού ζητήματος και ως βασικό λόγο θεωρεί πως η Αραβική Ανοιξη έχει φέρει μια αστάθεια στην περιοχή που θα πάρει χρόνο.
«Βλέπουμε το τέλος των καθεστώτων και θα πάρει χρόνια για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Στις συνθήκες αυτές είναι δύσκολο για κάποιον πρωθυπουργό του Ισραήλ να αποφασίσει για τελικές λύσεις, όπως οριστικά σύνορα. Θα υπάρξουν διάφοροι σταθμοί για να φτάσουμε στη λύση των δύο κρατών. Κατά την άποψή μου στις συνθήκες αυτές είναι δύσκολο να βρεθεί λύση» τονίζει.
ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΩΣΤΙΔΗΣ