Εδώ Ισραήλ: Ο επιτυχημένος Σοσιαλισμός

Εδώ Ισραήλ: Ο επιτυχημένος Σοσιαλισμός

  •   του Αχιλλέα Πεκλάρη
  •    
     Όπως σε κάθε σοσιαλιστικό σύστημα, έτσι και εδώ όλοι παίρνουν τα ίδια. Μόνο που «τα ίδια» είναι κάτι παραπάνω από αρκετά για μια άνετη, ευχάριστη και ξένοιαστη ζωή. Κοινωνικές αντιθέσεις δεν υπάρχουν, τα σπίτια μοιάζουν μεταξύ τους, δεν υπάρχουν φτωχοί και πλούσιοι, όλοι ζουν περίπου στα ίδια στάνταρντ. ​
  •  
     
    Το πρώτο που με σόκαρε το 2006, όταν πρωτοήρθα στο Κιμπούτς, το είδα στο μίνι μάρκετ: Υλικά για σούσι, από φύκια μέχρι ριζόξυδο (δυσεύρετο, τότε, ακόμα και στα σούπερ μάρκετς της Κηφισιάς). Λίγο μετά, όταν επισκέφτηκα κάποια σπίτια, είδα και τις 40άρες οθόνες, τους αναπαυτικούς καναπέδες και τις κουζίνες με κεραμική βάση. Και μετά, τη γιγάντια πισίνα. Μα, είναι Σοσιαλισμός αυτό; Φυσικά, μόνο που είναι επιτυχημένος – άρα, πρωτόγνωρος.

    Ξεκινάς μια κομμούνα. Τα μοιράζεσαι όλα, ρούχα, οχήματα, φαγητό, ιδεαλιστικά και μινιμαλιστικά. Όμως, σπάει ο διάβολος το ποδάρι του, και το προϊόν που παράγεις είναι πολύ καλής ποιότητας. Ο κόσμος το αγοράζει μαζικά. Και, ξαφνικά, γεμίζεις χρήματα. Τι θα τα κάνεις; Η φιλανθρωπία είναι από τα πρώτα που έρχονται στο μυαλό. Το Γιοτβατά (το Κιμπούτς στο οποίο ζω) το κάνει ήδη: βοηθάει ένα χωριό στην Αφρική, μοιράζει γάλα κάθε εβδομάδα στην κοντινή πόλη, στηρίζει απόρους, ενσωματώνει παιδιά από διαλυμένες οικογένειες. Κι όταν κάποιο μέλος φέρει μια πρόταση για στήριξη κάποιων που έχουν ανάγκη, η απάντηση είναι σπάνια αρνητική.

    Και τα υπόλοιπα; Προφανώς, δεν θα τα κάψουν σε μια χίπικη φωτιά υπό το σεληνόφως, με κιθάρες τριγύρω, τραγουδώντας «All we need is love». Είναι δικαίωμά τους να τα κάνουν ό,τι θέλουν, στα όρια της λογικής. Όλοι, μέσα μας, μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά ανάμεσα σε ένα αναπαυτικό καλοφτιαγμένο ζευγάρι παπούτσια (ανθρώπινο δικαίωμα) και σε ένα πανάκριβο ζευγάρι με «υπογραφή» (καθαρή ματαιοδοξία). Στο Κιμπούτς, ο κοινός νους κάνει αυτόματα και δίκαια αυτή τη διάκριση.

    Το αποτέλεσμα; Όπως σε κάθε σοσιαλιστικό σύστημα, έτσι και εδώ όλοι παίρνουν τα ίδια. Μόνο που «τα ίδια» είναι κάτι παραπάνω από αρκετά για μια άνετη, ευχάριστη και ξένοιαστη ζωή. Κοινωνικές αντιθέσεις δεν υπάρχουν, τα σπίτια μοιάζουν μεταξύ τους, δεν υπάρχουν φτωχοί και πλούσιοι, όλοι ζουν περίπου στα ίδια στάνταρντ. Φέτος, που το εργοστάσιο γαλακτοκομικών είχε υπερκέρδη, αποφάσισαν όλοι μαζί, δια ψηφοφορίας σε Λαϊκή Συνέλευση, να τα διαθέσουν για να φτιάξουν έναν χώρο Τέχνης και να οργανώσουν ταξίδια στο εξωτερικό.

    Το σούσι είναι εξ ορισμού «καπιταλιστικό προϊόν»; Η πισίνα; Η 40άρα οθόνη; Το ταξίδι ή η Τέχνη; Όχι, βέβαια. Είναι ένα υγιεινό φαγητό, ένας τρόπος για να δροσιστείς μετά το χωράφι στους 45 βαθμούς Κελσίου της ερήμου, ένα μέσο για να απολαύσεις μια καλή ταινία με την οικογένειά σου, δύο τρόποι για να διευρύνεις το πνεύμα σου. Γίνονται «αμαρτωλά» και καπιταλιστικά status symbols, όταν μόνο λίγοι έχουν πρόσβαση σ’ αυτά και όταν οι πολλοί τα στερούνται. Συνεπώς, δεν είναι τα αγαθά «καπιταλιστικά», αλλά ο τρόπος διανομής τους.

    Υ.Γ.: Όπως πολύ επιτυχημένα το περιέγραψε ένας καλός φίλος μου, «αν πετύχει η Κομμούνα, τύφλα να ‘χει ο καπιταλισμός»...

    * Ο Αχιλλέας Μ. Πεκλάρης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Καταγράφει τις εμπειρίες του από τη ζωή στο Κιμπούτς στο http://exodus2013.blogspot.co.il/

     
  •