Τα αποτελέσματα του πρόσφατου δημοψηφίσματος στην Τουρκία για τη συνταγματική μεταρρύθμιση, επικύρωσαν ουσιαστικά μια πραγματικότητα που ήταν πρόδηλη κατά τα τελευταία έτη της διακυβέρνησης Ερντογάν: Την ολοένα και μεγαλύτερη απομάκρυνση της γείτονας χώρας απ’ τους δημοκρατικούς θεσμούς διακυβέρνησης και απ’ την ευρωπαϊκή της προοπτική. Αυτό σημαίνει ότι προκύπτουν ευκαιρίες για την ελληνική εξωτερική πολιτική, τόσο στο επίπεδο της σκληρής, όσο και στο επίπεδο της ήπιας ισχύος. Οι διπλωματικές επαφές με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και ο Λίβανος πυκνώνουν και δημιουργούν προϋποθέσεις ανάπτυξης στρατηγικών συμμαχιών. Ακολούθως, αναλύονται τα χαρακτηριστικά και οι προοπτικές βελτίωσης των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων στο πεδίο της οικονομικής διπλωματίας.

Σύντομη ιστορική αναδρομή

Η παρουσία του εβραϊκού στοιχείου στον ελληνικό χώρο, ανάγεται στην προχριστιανική περίοδο. Κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, μετά τους διωγμούς σε Ισπανία και Πορτογαλία και την κατάληψη της Ουγγαρίας απ’ τους Οθωμανούς, χιλιάδες Εβραίοι πρόσφυγες κατέφυγαν σε διάφορες ελληνικές πόλεις, όπως η Θεσσαλονίκη, τα Τρίκαλα, η Λάρισα, ο Βόλος και η Καβάλα. Απ’ τον 16ο μέχρι τον 18ο αιώνα, η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ήταν μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο, ενώ και στην Κρήτη το εβραϊκό στοιχείο διαδραμάτιζε καθοριστικό ρόλο στο διαμετακομιστικό εμπόριο. Προ της ενάρξεως του Β Παγκοσμίου Πολέμου, οι Εβραίοι της Ελλάδας αριθμούσαν περί τις 100.000 άτομα, αλλά κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής το 86% του πληθυσμού τους εξοντώθηκε, με αποτέλεσμα σήμερα να ζουν στη χώρα μας περίπου 5.500 άτομα σε 8 εβραϊκές κοινότητες. 

Ελλάδα και Ισραήλ διατηρούν επισήμως διπλωματικούς δεσμούς απ’ το 1990, όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη αναγνώρισε την κρατική υπόσταση του Ισραήλ. Καθ’όλη την δεκαετία του 90’ οι σχέσεις των δύο χωρών έβαιναν βελτιούμενες, με  τις επισκέψεις Ελλήνων Υπουργών Εξωτερικών στο Ισραήλ να διαδέχεται η υπογραφή μιας σειράς συμφωνιών συνεργασίας σε θέματα άμυνας, εμπορίου, τουρισμού, πολιτισμού και τεχνολογίας. Αφορμή για την αναθέρμανση των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων, αποτέλεσαν το 2010 τα γεγονότα με το στολίσκο της Γάζας, που όξυναν σε επικίνδυνο βαθμό της ισραηλινο-τουρκικές σχέσεις. Περαιτέρω, η ανησυχία του Ισραήλ για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η μερική αποστασιοποίηση της Ελλάδας απ’ τον αραβικό κόσμο, αλλά και οι προοπτικές συνεργασίας που δημιουργήθηκαν στον ενεργειακό τομέα μετά τις ανακαλύψεις σημαντικών κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος, Ισραήλ) έδωσαν νέα ώθηση στους διπλωματικούς δεσμούς των δύο χωρών.

Επιστέγασμα της άνθησης των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων, αποτελούν οι διαδοχικές ανταλλαγές επισκέψεων υψηλόβαθμων κυβερνητικών στελεχών, η διενέργεια διμερών αλλά και τριμερών συναντήσεων και οι υπογραφές διακρατικών συμφωνιών στο εμπόριο, τον τουρισμό, τις νέες τεχνολογίες, αλλά και στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας. Η σχέση των δύο χωρών θεωρείται ότι έχει λάβει πλέον τη μορφή στρατηγικής συνεργασίας και πρέπει να αντιμετωπίζεται ανεξάρτητα απ’ τα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα που προκύπτουν απ’ τους διεθνείς συσχετισμούς ισχύος και τις εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο.

Οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ

Το πλαίσιο των εμπορικών δεσμών των δύο κρατών, καθορίζει η Συμφωνία Σύνδεσης Ισραήλ-Ε.Ε. που τέθηκε σε ισχύ το 2000, ενώ το Ισραήλ συμμετέχει τόσο στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας όσο και στην Ευρωμεσογειακή Συμφωνία Σύνδεσης, ώστε να ενσωματωθεί σε μεγαλύτερο βαθμό σε ευρωπαϊκές πολιτικές και προγράμματα . Τα στοιχεία του ελληνο-ισραηλινού εμπορίου που προκύπτουν για την περίοδο 2008-2015 εμφανίζονται στους κατωτέρω πίνακες:

Διαβάστε το πλήρες άρθρο εδώ: http://www.capital.gr/arthra/3206856/ellino-israilini-oikonomiki-diplomatia-mia-istoria-me-braxu-parelthon-kai-euoiono-mellon​